Jak rozpoznać i leczyć bezdech senny

Bezdech senny to poważna choroba, która często bagatelizowana jest przez pacjentów, a nawet lekarzy. Dlaczego jest groźny? Czy nieleczony może zagrażać życiu? O tym wszystkim dowiesz się niżej.       

Czym jest bezdech senny?

Bezdech senny to uciążliwe i coraz częściej rozpoznawane zaburzenie oddychania, pojawiające się głównie nocą, podczas głębokiego i snu. Z przeprowadzonych badań wynika, iż częściej zmagają się z nim mężczyźni, obecnie na problemy z oddychaniem podczas snu uskarża się ok ¼ męskiej populacji. Na czym polega choroba i co jest jej przyczyną?

Zgodnie z definicją American Academy of Sleep Medicine, opracowaną w 1999 roku, bezdech senny to choroba polegająca na często powtarzających się epizodach zatrzymania bądź ograniczenia przepływu powietrza w obrębie gardła. Bezdechem określa się przerwę w oddychaniu trwającą powyżej 10 sekund.      

Bezdechowi sennemu towarzyszy zazwyczaj chrapanie oraz liczne wybudzenia prowadzące do fragmentaryzacji snu, co znacznie pogarsza jego jakość.

Rodzaje bezdechu: – h3  

• Centralny – charakteryzuje się brakiem przepływu powietrza, a także ustaniem ruchów przepony;       
• Obturacyjny – polega na braku przepływu powietrza przez górne drogi oddechowe, co spowodowane jest ich zwężeniem, przepona i klatka piersiowa zachowują swoje ruchy;    
• Postać mieszana – cechują ją najpierw występowanie centralnego bezdechu sennego, a następnie postaci obturacyjnej.      

Warto dodać, że u ludzi zdrowych także występują epizody zaburzeń oddychania mające miejsce w czasie snu. Jednak są one wyłącznie pojedyncze. Dolegliwość określana jest na podstawie wskaźnika bezdechów AL. Stanowi on liczbę bezdechów w czasie snu przeliczoną na ich ilość w czasie jednej godziny.      

Jak rozpoznać bezdech senny – najczęstsze objawy

Pojawiająca się dolegliwość charakteryzuje się chrapaniem. Jednak chory zazwyczaj o tym nie wie, o tym fakcie może go poinformować jedynie otoczenie. Osoba cierpiąca na to schorzenie zazwyczaj śpi niespokojnie i wierci się w łóżku. Dodatkowo często budzi się w nocy oraz pospiesznie łapie ustami powietrze. Taki sen nie regeneruje organizmu i nie dodaje energii. Nie ma się co dziwić, jeżeli nieodpowiednia ilość powietrza nie dociera do płuc to w krwi także jest za mało tlenu.     

Objawy dolegliwości można podzielić na odczuwane w nocy i w dzień.

Objawy nocne to:

• głośne chrapanie, niesystematyczne, przerywane nagle pojawiającą się ciszą;     
• niespokojny sen;     
• częste wybudzanie się ze snu i uczucie braku powietrza;   
• niekiedy problemy z zaśnięciem po przebudzeniu się w nocy i poczucie lęku;   
• duża potliwość w nocy;        
• częste oddawanie moczu w nocy.   

Bezdech senny pojawiający się w nocy ma oddziałuje także na funkcjonowanie chorego w ciągu dnia.

Objawy dzienne:

• silny ból głowy odczuwany rano;     
• zmęczenie wywołane przez krótki sen;      
• senność w czasie dnia;  
• suchość w ustach po wstaniu z łóżka, spierzchnięte wargi;   
• drażliwość oraz nerwowość;    
• problemy z pamięci oraz koncentracją;     
• kłopoty z potencją.      

Sposoby leczenia

Leczenie bezdechu sennego może przebiegać inwazyjnie albo nieinwazyjnie. Farmakologia jeszcze nie wynalazła skutecznego leczenia bezdechu sennego. Osoby zmagające się z tą chorobą powinny zacząć od przejścia na zdrowy tryb życia. Warto zacząć od redukcji wagi oraz unikać alkoholu i leków uspokajających.        

Dodatkowo trzeba  wyrabiać w sobie dobre nawyki związane ze snem. Bardzo ważna jest pozycja podczas snu. Warto spać na boku, co korzystnie oddziałuje na swobodny dostęp powietrza do płuc. Spanie na brzuchu lub plecach nie daje takiej możliwości. Podczas snu naturalnie nie możemy oddziaływać na pozycję, więc rozwiązaniem jest spanie przy ścianie albo położenie obok dużej poduszki. Innym sposobem jest doszycie do piżamy (na tylnej i przedniej części) jakiegoś niewygodnego przedmiotu. Obrót sprawi nam brak komfortu i wrócimy do przyjmowanej poprzednio pozycji. Bardzo ważna kwestia dla osób borykających się z bezdechem sennym to wysoko położona głowa. Powinna być ułożona o wiele wyżej niż reszta ciała, dlatego też warto spać na więcej niż jednej poduszce. Taka pozycja daje łatwość oddychania. Na początku może być to niewygodne, ale warto stopniowo regulować wysokość głowy.      

Zdrowe odżywianie

Osoby mające nadwagę lub zmagające się z otyłością powinny dążyć do utraty wagi. Zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna pomaga w utracie nadprogramowych kilogramów, a to oddziałuje na udrożnienie dróg oddechowych. Kolejny ważny aspekt to rzucenie palenia, a także unikanie spożycia alkoholu oraz leków uspokajających przed snem. Substancje te są sprzymierzeńcami bezdechu sennego. Specjaliści zalecają także nie spożywanie obfitych kolacji. Opisane powyżej sposoby leczenia przynoszą tylko dobre efekty w lekkiej postaci choroby.           

Aparat CPAP

Kolejne rozwiązanie to aparat CPAP, czyli urządzenie produkujące dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Jego zadanie to wtłaczanie w drogi oddechowe sprzężonego powietrza uniemożliwiającego zapadanie się ścian gardła. Taki aparat musi znajdować się przy łóżku. Przez maskę, rurkę i system poduszek nosowych sprężone powietrze dostarczane jest do dróg oddechowych. Ponadto urządzenie to oddziałuje także na poprawę jakości snu. Skuteczność stosowania zależy od regularności. Brak systematyczności prowadzi do nawrotu objawów. Oczywiście początki leczenia bezdechu sennego takim urządzeniem mogą być trudne, zwłaszcza konieczność spania w masce. Przykładowo niektórzy pacjenci narzekają na ucisk twarzy czy brak komfortu. Jednak warto pamiętać, że urządzenia te stanowią bardzo skuteczny sposób leczenia tej jednostki chorobowej i znacznie poprawiają jakość życia. Ważne abyś przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu terapii aparatem CPAP dokładnie zapoznał się z działaniem urządzeniami zadbał o jak najwyższą jakość leczenia. Jak postępować i o czym pamiętać?  więcej o terapii leczenia bezdechu sennego, znajdziesz na stronie producenta Resmed https://zdrowysen.info/bezdech-senny.    

Aparaty CPAP mogą służyć przez wiele lat. Jednak trzeba zakupić urządzenie uznanego producenta. Warto dodać, że zakup jest częściowo refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Na rynku dostępne są także aparaty autoCPAP. Ich działanie polega na dostosowywaniu ciśnienia powietrza wtłaczanego do dróg oddechowych do aktualnej sytuacji. Takiej możliwości nie dają tradycyjne aparaty, w których ciśnienie zawsze jest stałe.

Aparat BiPAP

Inną możliwość leczenia stanowią aparaty BiPAP. Są one w swojej funkcjonalności podobne do CPAP, ale ilość wtłaczanego powietrza do dróg oddechowych zależy od tego, czy pacjent znajduje się na wdechu, czy wydechu. Z tego względu komfort oddychania jest o wiele lepszy.   

Kolejny nieinwazyjny sposób leczenia bezdechu sennego to aparat nazębny (specjalistyczna proteza dentystyczna) wkładany do ust. Jego podstawowe zadanie to wysunięcie żuchwy do przodu, przy jednoczesny, odsunięciu języka od tylnej ściany gardła. Taka forma leczenia sprawdza się przy niewielkim lub średnim zaawansowaniu choroby.     

Wizyta u laryngologa

Trzeba dodać, że sposób leczenia dolegliwości uzależniony jest nie tylko od nasilenia objawów, ale także przyczyn wystąpienia choroby. Z tego względu istotną rolę odgrywa wizyta u laryngologa. Lekarz musi zdiagnozować czy zaburzenia te są związane z budową anatomiczną. Często konieczne jest przeprowadzenie zabiegu laryngologicznego, który pozwoli na usunięcie blokady przepływu powietrza.    Przykładowo powiększone migdały, krzywa przegroda nosowa, wiotkie podniebienie miękkie powoduje konieczność zastosowania leczenia zabiegowe, np. plastyki podniebienia, małżowin nosowych czy języczka. Zazwyczaj taki rodzaj leczenia operacyjnego wdrażany jest u pacjentów z niewielkim lub średnim zaawansowaniem choroby, którzy zrzucili zbędne kilogramy i nie mają problemu z krążeniem. Zabiegi są przeprowadzane w całkowitym znieczuleniu. Leczenie inwazyjne pozwala wyprostować przegrodę nosową, usunąć powiększone migdałki lub polipy czy nawet fragment języka.     

Schorzenia powiązane z bezdechem sennym

Bagatelizowanie problemu niesie za sobą poważne komplikacje zdrowotne. Jednym z powikłań może być nadciśnienie tętnicze. Przypadłość ta dotyka około 50% nieleczonych osób. Według badań klinicznych istnieje związek między bezdechem sennym, a wzrostem zachorowalności, a także śmiertelność w wyniku chorób sercowo-naczyniowych. Ponadto istnieje ścisłe sprzężenie między tą chorobą, a nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami rytmu serca, nadciśnieniem płucnym, niewydolnością serca oraz choroba wieńcową.

U pacjentów cierpiących na tą chorobę występuje również trzy razy większe prawdopodobieństwo wystąpienia  udaru mózgu. Badania naukowe potwierdzają związek bezdechu sennego, a wystąpieniem niedokrwiennego i krwotocznego udaru. Ponadto nieleczona dolegliwość może prowadzić także do refluksu żołądkowo-przełykowego. Ponadto u 50-70% otyłych mężczyzn chorych na cukrzycę występuje bezdech senny. Ponadto choroba ta w znaczny sposób oddziałuje na wzrost insulinooporności. Dodatkowo schorzenie to współwystępuje z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Niedobór snu prowadzi także do depresji i zaburzeń poznawczych. Chorzy są rozdrażnieni, konfliktowi oraz mają kłopoty z pamięcią.

Bezdech senny to dokuczliwa i męcząca dolegliwość. Choć pozornie wydaje się nie groźna, częste jej nawroty powodują poważniejsze w skutkach dolegliwości, które zagrażają zdrowiu a nawet życiu człowieka. Pojawiających się nocnych ataków zdecydowanie nie można bagatelizować, odpowiednie leczenie przyniesie ulgę a Ty będziesz mógł zasnąć spokojnie.