Co to apostrofa?
Pojęcie apostrofa pochodzi od słowa wywodzącego się z greki, czyli apostrophe, oznaczającego “zwrot”. Dawniej było to zwrócenie się do kogoś lub przeciw czemuś w formie pisemnej bądź ustnej. Obecnie jest to figura retoryczna, która często stosowana jest w przemowach oraz w utworach literackich.
Apostrofa to bezpośredni zwrot do jakieś osoby, idei, bóstwa, przedmiotu, pojęcia. Ma to na celu wywołanie określonego wrażenia u odbiorców czy też wprowadzenie ich w odpowiedni nastrój. Zazwyczaj w apostrofie dominuje styl podniosły, niekiedy także patetyczny. Apostrofę kieruje się do osób, przedmiotów czy zjawisk, które nie stanowią przedmiotu utworu. Pozwala to wyraźnie odróżnić ją w tekście.
Istnieje wiele różnych użyć tej figury składniowej. Najbardziej znane apostrofy pojawiają się w utworach poetyckich. Za pierwsze znane apostrofy uznaje się te, które występują w utworach Homera. W okresie średniowiecza apostrofy stosowano już we wszystkich utworach, nie zwracając uwagi na ich gatunek. Od XIX wieku apostrofa pojawiła się również w liryce. Mickiewicz użył apostrofy w “Odzie do młodości”, gdzie zwracał się bezpośrednio do młodości. Uczynił to aż czterokrotnie. Przykładem jest: “Młodości! dodaj mi skrzydła!/ Młodości! ty nad poziomy wylatuj!”.
U Słowackiego w “Beniowskim” każda apostrofa była sygnałem do rozpoczęcia kolejnej dygresji.
W mowie potocznej najczęściej spotyka się apostrofę w formie części zdania rozpoczynającej się wołaczem lub mianownikiem w funkcji wołacza.
